Een paar zeilers hadden op Hemelvaartsdag de HT-race gezien. Een roeirace die van Harlingen naar Terschelling gaat. Een dappere prestatie die met veel blaren en gezelligheid gepaard gaat. Nieuwsgierig geworden, besloten zij ook op de MPM, een andere zeer bekende roeirace, poolshoogte te gaan nemen. Van de saamhorigheid, snelheid en het feesten waren ze zo onder de indruk dat de woensdagavondzeilers aan de voorzitter vroegen of de vereniging een roeiboot kon aanschaffen. Dit werd akkoord bevonden door de leden op de ALV in november 1997.
Op Koninginnedag 1998, tijdens de traditionele oranjeborrel, werd de Kaag1 gedoopt. In 4 weken tijd waren er al 5 teams met elk 11 leden die zich gelijk op het wedstrijdroeien stortten. Het Kaagwater bleek uitstekend trainingswater en al in het eerste jaar behaalden de dames overwinningen. Naast een whaler werd ook direct gekeken naar de Cornish Pilot Gig. Nederlandse roeipioniers uit de omgeving waren in het bezit van een pilot gig, gekocht op de Scilly Islands in Engeland. Hun ambitie was wereldkampioen worden. Ze hadden nog geen club, roeiden overwegend in Katwijk of bij ruig weer op de Kaag. Zij klopten zelf aan bij het bestuur van “ De Kaag”.
Het bestuur wilde graag in hun ambitie meegaan en besloot de ruimte te faciliteren. Het lukte deze eerste generatie gigroeiers om de top te halen. Pilot Gig Rowing is een aloude Engelse sport. Het damesteam werd in Engeland in 1998 Wereldkampioen en de heren werden 3de. De pioniersboot, de Kaag1, en onze wereldkampioen Neptunus hebben vele prijzen voor” De Kaag” binnengesleept. De Voorbijganger werd in 1998 geschonken door de firma Voorbij, die tijdens de Kaagweek waanzinnig veel respect had gekregen voor de enthousiaste roeimeiden. De ondernemers van Warmond volgden kort daarna met het Caatje van Warmond. De polyester pilot gig Sirene werd in 2006 aangeschaft en in 2011 volgde de Double Dutch. “De Kaag” werd daarmee van een zeil- en motorbootvereniging, ook een roeivereniging.
Inmiddels telt "De Kaag" ongeveer 200 roeiers en is onze roeivloot uitgebreid met: 3 Whalers (walvisboten) en in totaal 3 Pilot Gigs (loodsgieken). De whalers roeien onder het reglement van de Nederlandse Federatie Sloeproeien (www.federatiesloeproeien.nl), een enthousiaste club, die ongeveer 230 roeisloepen in haar register heeft staan van zeer divers pluimage met een fanatiek Nederlands Kampioenschap. De Pilot Gigs zijn een eenheidsklasse in Nederland. Met 4 Koninklijke verenigingen en de gig club uit Scheveningen is een hechte band en wordt op landelijk niveau gebatteld op wedstrijden specifiek voor de gigs. Bekijk de wedstrijdkalender 2013 voor de wedstrijden.
Met beide typen wordt dan ook op groter of zelfs groot water geroeid, niet alleen op de Kagerplassen, maar bijvoorbeeld ook het IJsselmeer en de Maas, de Noordzee en het IJ. Met beide typen boten kan vlot geroeid worden. Met een whaler werd immers op walvissen gejaagd, en die wachtten de harpoen uiteraard niet af. Met een gig moest de loods naar de zeilschepen op de rede van Cornwall gebracht worden. Wie het eerst kwam maalde het eerst, dus ook hier was snelheid belangrijk.
Toch verschilt het roeien in een whaler en in een gig onderling nogal. De gig is qua rompvorm en riemen gebouwd voor topsnelheid, en bij het gigroeien komt het in de eerste plaats aan op de hart/longfunctie. De ontsnappende walvis moest echter langdurig achtervolgd worden, en roeien in een whaler heeft dan ook het karakter van een duursport. Wedstrijden in een gig beslaan zo’n vijf à zeven kilometer, wedstrijden in een whaler zo’n vijftien à twintig kilometer.
Er worden niet alleen wedstrijden geroeid. Verschillende teams – van jong tot oud - kiezen voor recreatief roeien. Dat kan op de Kagerplassen, waar aantrekkelijke tochten en tochtjes gemaakt kunnen worden. Ook buiten de omgeving van de Kagerplassen kunnen er toertochten georganiseerd worden, bijvoorbeeld in Friesland, de Biesbosch en Zeeland. Met name de gig is daarvoor heel geschikt, omdat de gig gemakkelijk trailerbaar is, en vanaf een helling te water gelaten kan worden.
